ენმ-ს ყოფილი თავმიდომარე ნიკა მელია უკვე კვირაზე მეტია არსად ჩანს, მან არც მოქმედი თავმჯდომარის ლევან ხაბეიშვილის გადაწყვეტილებას უპასუხა მისი გარიცხვის თაობაზე და არც პარტიის ოფიციალურ განცხადებას. პარტიაში კი ისევ მწვავე კრიზისია და თანდათან იზრდება ენმ-ის იმ წევრთა რიცხვი, ვინც ლევან ხაბეიშვილის თავმჯდომარეობიდან გადაყენებას ითხოვს. ამის ფონზე, მედიის ინფორმაციით, თავდაცვის ყოფილი მინისტრი დავით კეზერაშვილი გიორგი ვაშაძეს, პეტრე ცისკარიშვილსა და გიორგი ჩალაძეს ლონდონში ხვდება.

ევროკომისია თავის 9 დათქმაში ხაზს უსვამს იმის საჭიროებას, რომ საქართველომ თავისი საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკა ევროკავშირისას დაუახლოოს. რა კონკრეტულ ნაბიჯებს ელის ამ მხრივ ევროკავშირი საქართველოსგან და რა შემთხვევაში ჩაგვეთვლება ეს პირობა შესრულებულად? ანალიტიკოსი ზაალ ანჯაფარიძე „რეზონანსთან" ამბობს, საქართველოს ხელისუფლება ამჟამად ევროპასთან რაღაც კომპრომისული ფორმულის ძიებაშია, რომ ამ დათქმებით გათვალისწინებული ზოგიერთი კომპონენტი შეასრულოს, ზოგიერთთან დაკავშირებით კი ახლანდელი მდგომარეობა შეინარჩუნოს.

უკრაინაში შიდა პოლიტიკური ვითარებაც და ფრონტზე არსებული ვითარებაც ერთდროულად უარესდება. უკრაინის რადამ 2024 წელს ჩასატარებელი არჩევნები გაურკვეველი ვადით გადადო. პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის მკვეთრად დაუპირისპირდა კიევის მერი ვიტალი კლიჩკო. ექსპრეზიდენტ პეტრო პოროშენკოს ქვეყნიდან არგაშვების გამო სერიოზული სკანდალია აგორებული, რაც შესაძლოა 15 დეკემბერს ევროკავშირის სამიტზე უკრაინასთან დაკავშირებით მისაღებ გადაწყვეტილებაზე აისახოს. ნატოს გენერალურ მდივან იენს სტოლტენბერგს ომთან დაკავშრებით პესიმისტური მოლოდინი აქვს. რუსული წყაროები კი ამტკიცებენ, რომ დონეცკის ოლქში სტრატეგიული მნიშვნელობის ქალაქი მარიინკა აიღეს.

წინასაახალწლო პერიოდი ვაჭრობის კუთხით აქტიურია. სხვადასვა კომპანიები ავრცელებენ რეკლამებს, რომელიც მათ მიერ გამოცხადებულ აქციებს შეეხება და ცდილობენ მეტი მყიდველი მიიზიდონ. ამ დროს ადგილობრივ ბაზარზე, გამოცხადებული აქციები რეალობას საერთოდ არ შეესაბამება და მომხმარებელი შეცდომაში შეჰყავთ ხელოვნურად გაზრდილი ფასებით. კომპანიები მყიდველებს, წინასწარ გაზრდილი ღირებულების შემცირებულ კომბინაციას სთავაზობენ. არის თუ არა ეს მომხმარებელთა უფლებების დარღვევა და უხეშად რომ ვთქვათ, მოტყუება?

წალკაში მომხდარი უმძიმესი დანაშაულის ახალი დეტალები ხდება ცნობილი. წალკის რაიონის სოფელ ბედიანში 53 წლის ეკა გულაშვილის ცხედარი მეზობლებმა საკუთარ სახლთან იპოვეს. გამოძიების ინფორმაციით, ის სასიკვდილოდ თანასოფლელმა და ყოფილმა თანამშრომელმა 47 წლის ვოსკან ვოსკანიანმა მოკლა. ბრალდებულის ადვოკატი კი აცხადებს, რომ მისი დაცვის ქვეშ მყოფი თავად გახდა თავდასხმის ობიექტი და იძლებული იყო თავი დაეცვა.

ბოლო დროს პატიმრობაში მყოფი ექსპრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილის პოლიტიკურად გააქტიურებამ გააჩინა განცდა, რომ იგი უკვე საკმარისად ჯანმრთელია იმისათვის, რომ კლინიკა „ვივა მედიდან" საპატიმროში დაბრუნდეს. ამის შესახებ უკვე ოპოზიციის წარმომადგენლებიც საუბრობენ. იუსტიციის მინისტრი რატი ბრეგაძე კი აცხადებს, რომ ეს მხოლოდ სააკაშვილის მკურნალ ექიმთა გადაწყვეტილებით მოხდება. რას გამოიწვევს სააკაშვილის ციხეში დაბრუნება?

თბილისის საკრებულოს 6 წევრი განცხადებას ავრცელებს და ითხოვს, პარტიის მენეჯმენტმა აიღოს პოლიტიკური პასუხისმგებლობა, არჩევნებამდე გაუქმდეს თავმჯდომარის პოზიცია და პარიტეტულ საწყისებზე შეიქმნას დროებითი მმართველი ორგანო. საკრებულოს ფრაქცია „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრებს მიაჩნიათ, რომ კრიზისმა ყველა რგოლი მოიცვა და უსამართლოდ დანიშნული პოლიტსაბჭოს გაფართოებით, უსამართლობა პრობლემის მოგვარების ნაცვლად, მხოლოდ ფართოვდება.

პრემიერი ირაკლი ღარიბაშვილი ევროპული საბჭოს პრეზიდენტ შარლ მიშელს შეხვდა. სწოედ ევროპულმა საბჭომ უნდა მიიღოს ის ისტორიული გადაწყვეტილება, რომელსაც საქართველო 15 დეკემბერს ელოდება. ლიდერების შეხვედრა არაბთა გაერთიანებულ საემიროებში შედგა, სადაც ყურადღება გამახვილდა საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების შესახებ ევროკომისიის დადებით რეკომენდაციაზე.

საბოლოო გადაწყვეტილებამდე ორი კვირით ადრე, ცნობილი ხდება თუ რა წერია ევროკავშირის „გაფართოების შესახებ საბჭოს დასკვნების" პროექტში - „რადიო თავისუფლება" აქვეყნებს დოკუმენტის შინაარსს, რომელიც ათ ქვეყანას შეეხება, მათ შორის საქართველოს. უნდა აღინიშნოს, რომ მოგვანიჭებენ თუ არა 15 დეკემბერს კანდიდატის სტატუსს, ამაზე გამოქვეყნებულ ტექსტში არაფერია ნახსენები. ანალიტიკოსები გამორიცხავენ, რომ ჯერჯერობით ჩამოყალიბებული პოზიცია არ იყოს, განსაკუთრებით უნგრეთის შესაძლო ვეტოს გამო უკრაინასთან მიმართებაში.

„რადიო თავისუფლების" ინფორმაციით, დოკუმენტში, ევროპული საბჭო საქართველოს მოუწოდებს,

ევროპული საბჭოს პრეზიდენტმა შარლ მიშელმა ევროპის სამხედრო ალიანსის თემა გააქტიურა - იგი მიიჩნევს, რომ ძლიერი და ბრძოლისუნარიანი ევროპული თავდაცვა პოზიტიურ წვლილს შეიტანს გლობალურ და ტრანსატლანტიკურ უსაფრთხოებაში. ანალიტიკოსები აღნიშნავენ, რომ იდეა ახალი არაა და ეს დიდი ალბათობით ნატოს მსგავსი ალიანსი იქნება, რაც განსაკუთრებით დიდი შანსია კანდიდატის სტატუსის მქონე ქვეყნებისთვის, მათ შორის სტატუსის მომლოდინე საქართველოსთვის.

„ნაციონალურ მოძრაობაში" მწვავე დაპირისპირების შემდეგ რაც ნიკა მელია პარტიის მიღმა აღმოჩნდა, თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს ფრაქციის „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის" წევრები ახალი ინიციატივით გამოდიან და ითხოვენ, პარტიის მენეჯმენტმა 2024 წლის არჩევნებამდე გაუქმოს თავმჯდომარის პოზიცია და პარიტეტულ საწყისებზე „დროებითი მმართველი ორგანო" შეიქმნას. პოლიტიკის ექსპერტები „რეზონანსთან" მსგავსი იდეის განხორციელების შემთხვევაში პარტიის დესტაბილიზაციასა და კოლაფსს პროგნოზირებენ.

„ნაციონალურ მოძრაობაში“ დაპირისპირება გრძელდება - პოლიტსაბჭოს გაფართოების გადაწყვეტილების მიუხედავად, პარტიის თავმჯდომარე ლევან ხაბეიშვილის მოწინააღმდეგეთა რიცხვი ყოველდღიურად იზრდება. მისი გადადგომის მოთხოვნას მარნეულისა და კახეთის რაიონული ორგანიზაციებიც შეუერთდნენ. ხაბეიშვილის მხარდამჭერები კი ამბობენ, რომ თავმჯდომარის წინააღმდეგ დაწყებული კამპანია უშედეგოდ დასრულდება. არსებობს თუ არა იმის ალბათობა, რომ ენმ-ში ხელახალი არჩევნები დაინიშნოს და ვინ შეიძლება ხაბეიშვილის შემცვლელად მოიაზრებოდეს?

ხმებს პრეზიდენტ ზელენსკისა და გენშტაბის უფროს ვალერი ზალუჟნის შორის არსებულ განხეთქილებაზე, ნავთი დაასხა უკრაინის უმაღლესი რადას დეპუტატმა ზელენსკის „ხალხის მსახურის" პარტიიდან, რომელიც ბოლო დღეებია სულ უფრო და უფრო აქტიურად ესხმის თავს არმიის სარდლობას და პირადად ზალუჟნის. საუბარია ეროვნული უსაფრთხოების, თავდაცვისა და დაზვერვის საპარლამენტო კომიტეტის წევრ მარიანა ბეზუჰლაზე, რომლის აქტივობა სოციალურ ქსელებში უკრაინაში და მის ფარგლებს გარეთაც განხილვის მთავარი თემა გახდა.

მოსწავლეების უდიდესი ნაწილი რეპეტიტორთან ემზადება. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ სკოლებში შესაბამისი ცოდნის მიღება ვერაფრით ხერხდება და აბიტურიენტებს, მასწავლებლებთან გადამზადება უწევთ სხვადასხვა საგანში. ეს ყოველივე საკმაოდ ხარჯებთან არის დაკავშირებული. ასაკობრივი საფეხურების მიხედვით გადასახადი სხვადასხვაგვარია, თუმცა რამდენიც არ უნდა იყოს, საერთო ჯამში, თანხა საკმაოდ მოცულობითია.

საქართველოს ეკონომიკის ზრდის ტემპი მცირდება, თუმცა ქვეყანა კიდერობს რეგიონალური მიმართულებით და ამ პარამეტრით მეზობლები აშკარად ჩამოტოვა. ფაქტობრივად, ეკონომიკა  რეალურ სიტუაციას უბრუნდება. მიგრანტების ეფექტი ამოწურულია და უკვე აღარ მუშაობს. შესაბამისად, ჩვენი ქვეყნის  ეკონომიკა ვითარდება  ისე, როგორც უნდა ვითარდებოდეს,  რასაც მოწმობს შემცირებული ეკონომიკური ზრდა. მეორე მხრივ კი, საყურადღებოა ის, რომ საქართველო რეგიონის ლიდერად გადაიქცა.

ყირგიზეთი ტრანსკასპიურ დერეფანში ჩაერთო, რაც გადაზიდვების მაჩვენებლებზე დადებით გავლენას მოახდენს. ბოლო პერიოდში საქართველოსა და შუა აზიურ ქვეყანას შორის სავაჭრო კავშირები ისედაც საკმაოდ გააქტიურებულია და ამას მოწმობს ავტომობილების რეექსპორტში გაზრდილი მაჩვენებელი, რითაც ყირგიზეთი უკვე ყაზეხეთსაც კი უსწრებს. ამ ეტაპზე ზოგადად შუა აზიურ სახელმწიფოებთან თანამშრომლობას შესაძლოა, გარკვეული გამოწვევა დაუდგეს პოლიტიკურ ასპექტში, ვინაიდან შემდეგი ორი წელი საქართველოში არჩევნებია. მიუხედავად იმისა, რომ არჩევნები საქართველოსთვის ყოველთვის შიდაპოლიტიკური დაძაბულობით ხასიათდება, სპეციალისტები ამ ფაქტორს მაინც გამორიცხავენ და აცხადებენ, რომ შუა დერეფანში საქართველოს როლის გააქტიურებას წინ ვერაფერი აღუდგება.

საქართველოს ეროვნულ ბანკმა ახალი ცვლილებები დაამტკიცა, რომელიც კომერციული ბანკებისთვისაა განსაზღვრული. სებ-ის გადაწყვეტილებით კონტრციკლური ბუფერის დაგროვება ეტაპობრივად მოხდება, ხოლო მინიმალური სარეზერვო მოთხოვნების ნორმის ზედა ზღვარი 25%-დან 20%-მდე მცირდება. ეროვნული ბანკის ნაბიჯს სფეროს სპეციალისტები მიესალებიან და აცხადებენ, რომ გადაწყვეტილება საბანკო სისტემაზე წნეხს მნიშვნელოვნად შეამსუბუქებს.

„ათი წელია უკვე გამოცდები მოხსნილია და უკვე ათი წელია ბავშვები სკოლაში აღარ დადიან. მთელი თაობები წამოვიდა, უკვე საკუთარ გვარს და სახელს ვეღარ წერენ და ორჯერ ორი არ იციან, სხვა საგნებზე ხომ ზედმეტია საუბარი. ხარისხი განულებულია," - აცხადებს განათლების დარგის ექსპერტი მანანა ნიკოლაიშვილი. მისი თქმით, სკოლებში მეთერთმეტე-მეთორმეტე კლასებში ბავშვები გაკვეთილებს თითქმის არ ესწრებიან, რისი მიზეზიც არის დროში გაწელილი პროგრამა და ის, რომ სკოლებში კლასიდან კლასში გადასაყვანი და საატესტატო გამოცდები გაუქმებულია.

შავი ზღვის სანაპიროზე ძლიერი შტორმის შემდეგ სრულიად საქართველოში მალე გამოიდარებს, და უნალექო ამინდი 5 დეკემბრამდე გაგრძელდება ასეთ დამაიმედებელ პროგნოზს აკეთებს გარემოს ჰიდრომეტეოროლოგიური პროგნოზების სამმართველოს უფროსი სვეტლანა ნიორაძე „რეზონანსთან" საუბრისას.