ხუთშაბათს სომხეთისა და აზერბაიჯანის საზღვარზე ორი ქვეყნის სახელმაიფო საზღვრის დელიმიტაცია-დემარკაციის კომისიების წარმომადგენელთა შეხვედრა გაიმართა. ანალიტიკოსთა შეფასებით, ამ პროცესის დასრულების შემდეგ სამხრეთ კავკასიაში ერთ დიდი და ხანგრძლივ კონფლიქტს ფორმალურადაც დაესმება წერილი და რეგიონში ახალი გეოპოლიტიკური რეალობა შეიქმნება.

ფრონტზე არსებული ჩიხური სიტუაციის გამო როგორც უკრაინულ, ისევე დასავლურ პოლიტიკურ წრეებში სულ უფრო გახშირდა საუბრები პუტინთან გარკვეული შეთანხმების მიღწევაზე, რაც ტერიტორიის ნაწილის დათმობას გულისხმობს. თავიდან უკრაინელებს ამის გაგონება არ სურდათ, თუმცა მას შემდეგ, რაც ზაფხულის დიდი კონტრშეტევა ჩავარდა, ამაზე საუბარი კიევშიც დაიწყეს. მიუხედავად ამისა, საგარეო საქმეთა მინისტრმა დმიტრო კულებამ ახლახან თქვა, რომ ამ ომის ერთადერთი შედეგი უკრაინის მიერ ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე კონტროლის დაბრუნება იქნება.

ბულგარეთმა ევროკავშირის სანქციები დაარღვია - რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრს სერგეი ლავროვს, რომელიც 2022 წლიდან საქნცირებულთა სიაშია, საკუთარი საჰაერო სივრცის გამოყენების უფლება მისცა, რისი საშუალებითაც ლავროვი ჩრდილოეთ მაკედონიაში ეუთოს მინისტერიალს დაესწრება. ამას თავად ბულგარეთის მთავრობა ადასტურებს და აცხადებს, რომ ეს ჩრდილოეთ მაკედონიის თხოვნით გააკეთა, რომელიც ამჟამად ეუთოს თავმჯდომარე ქვეყანაა.

14-15 დეკემბრის ევროკავშირის სამიტზე ოფიციალურად უნდა გადაწყდეს, მიიღებს თუ არა კანდიდატის სტატუსს საქართველო და აუნთებენ თუ არა მწვანე შუქს გაწევრიანებაზე მოლაპარაკებებისთვის უკრაინას და მოლდოვას. თუმცა, უკრაინის საკითხს თავად ევროკავშირში ჰყავს მოწინააღმდეგეები. პირველ რიგში, კიევთან მოლაპარაკებების დაწყებას ღიად ეწინააღმდეგება უნგრეთი. ასევე უკრაინის დაჩქარებული ინტეგრაციის წინააღმდეგია ავსტრიაც, თუკი ამის პარალელურად ბალკანეთის ქვეყნების შანსებიც არ გაიზრდება. ასევე ჯერჯერობით უცნობია როგორი იქნება იმ ქვეყნების პოზიცია, სადაც ახლახანს არჩევნებში მემარჯვენე ძალებმა გაიმარჯვეს - ნიდერლანდები და სლოვაკეთი. ომში მყოფ უკრაინისთვის კი ევროკავშირთან გაწევრიანებაზე მოლაპარაკების დაწყება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია.

დასავლურ მედიაში ბოლო დროს სულ უფრო ხშირად განიხილება უკრაინაში ომის დასრულების სცენარი, რომლის მიხედვითაც ოფიციალური კიევი შესაძლოა იძლებული გახდეს გარკვეული ტერიტორიების დათმობის სანაცვლოდ სამშიდობო შეთანხმების გაფორმებს დათანხმდეს. რატომ გაძლიერდა ამგვარი პესიმისტური განწყობები და ნიშნავს თუ არა ეს, რომ დასავლეთი უკრაინას რუსეთთან მოლაპარაკებისაკენ უბიძგებს?

ევროკავშირის გაფართოებისთვის არცთუ სახარბიელო ტენდენცია ვითარდება - ევროპის ქვეყნებში თანდათან წინაურდებიან მემარჯვენე და ულტრა-მემარჯვენე პოლიტიკური ჯგუფები, რომლებიც ან ევროკავშირიდან გასვლას ითხოვენ, ან უკრაინის დახმარების წინააღმდეგ გამოდიან, უფრო ხშირად კი ორივეს ერთად. ბოლო თვალსაჩინო მაგალითი ნიდერლანდებია, სადაც ულტრა-მემარჯვენე პარტიის გამარჯვება, მთელი პოლიტიკური სპექტრისთვის ნამდვილი შოკი იყო. მანამდე კი ეს სცენარი სლოვაკეთში განვითარდა.

ხუთშაბათს, 23 ნოემბერს მინსკში კოლექტიური უსაფრთხოების ხელშეკრულების ორგანიზაცია ოდეკაბეს 2-დღიან სამიტზე სომხეთმა უარი თქვა მონაწილეობაზე, თუმცა გამორიცხა ალიანსის დატოვება. ექსპერტი კავკასიის საკითხებში მამუკა არეშიძე არ გამორიცხავს, ერევანი დასავლეთსა და რუსეთს შორის ორმაგ თამაშს თამაშობდეს.

ნატომ გააფრთხილა წევრი სახელმწიფოები, რომ ძალიან დიდი ბიუროკრატია და ეროვნული რეგულაციები აფერხებს ნატოს ჯარების გადაადგილებას ევროპის მასშტაბით. ამასთან იგი „სამხედრო შენგენის" ინიციატივით გამოდის. გადაადგილება პრობლემაა, რომელმაც შეიძლება გამოიწვიოს დიდი შეფერხებები რუსეთთან კონფლიქტის წარმოშობის შემთხვევაში, მიაჩნიათ ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში.

ცუდი ამინდების, დასავლური სამხედრო დახმარების შემცირების და სამხრეთში პრაქტიკულად ჩაშლილი კონტრშეტევის ფონზე, უკრაინამ შერძლო და დნეპრის მარცხენა სანაპიროზე პლაცდარმი გააფართოვა. ქალაქ ხერსონიდან დაახლოებით 20 კმ-ის რადიუსში, დნეპრის მეორე მხარეს, აღებულია რამდენიმე სოფელი და მცირე ქალაქი. ამას ადასტურებენ როგორც ამერიკელი და ქართველი ანალიტიკოსები, ისე რუსი სამხედრო მიმომხილველები. რუსული მხრიდან იყო იმაზეც საუბარი, რომ უკრაინის შეტევას რუსები კონტრშეტევით პასუხობენ, თუმცა, ანალიტიკოსთა შეფასებით, კახოვკას დამბის აფეთქების შემდეგ, რუსეთმა აქ ნაკლებადბრძოლისუნარიანი დანაყოფი დატოვა და მათი წინააღმდეგობა ძლიერი ვერც იქნება.

უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი ბრიტანულ „სანთან" ინტერვუში უკრაინელ გენერლებს აფრთხილებს, რომ პოლიტიკაში მათი ჩართვა ქვეყნის ერთიანობას რისკის ქვეშ აყენებს. ნათელია, რომ ზელენსკი გენერალური შტაბის უფროს ვალერი ზალუჟნის გულისხმობს, რომელმაც გახმაურებულ ინტერვიუში დასავლურ მედიასთან თქვა, რომ სიტუაცია ფრონტზე ჩიხშია შესული, რაც რუსეთს აძლევს ხელს. ზელენსკი კი ამას კატეგორიულად უარყოფს და ამტკიცებს, რომ სტრატეგიული უპირატესობა უკრაინის ჯარის მხარეზეა.

ისრაელი-„ჰამასის" ომი, როგორც ჩანს, დასკვნით ფაზაში შედის და უკვე დაიწყო საუბარი კონფლიქტის დასრულების შემდეგ რეგიონის პოლიტიკურ მოწყობაზე. აქტიურად განიხილება ღაზის სექტორიდან ისრაელის არმიის ნაწილების გასვლის შემდეგ რეგიონში სამშვიდობო ძალების შეყვანა. ცნობილი გახდა, რომ დასავლეთი საჭიროდ მიიჩნევს ომის შემდეგ ღაზის სექტორისა და იორდანეს დასავლეთ სანაპიროს გაერთიანებას. პალესტინის სახელმწიფოს შექმნას კი, სხვა ლიდერებთან ერთად, აშშ-ის პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმაც დაუჭირა მხარი.

უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ განაცხადა, რომ რუსეთი ცდილობს დათესოს განხეთქილება უკრაინულ საზოგადოებაში და შექმნას ქაოსი ქვეყნის შიგნით. სამხედრო ექსპერტები „რეზონანსთან" მსგავსი სცენარის განვითარებას არ გამორიცხავენ, თუმცა ფიქრობენ, რომ უკრაინული საზოგადოების დაყოლიება ამ ეტაპზე პრორუსულ ძალებს გაუჭირდებათ.