ბიუჯეტს მთავრობა ლარის გაუფასურების ხარჯზე ავსებს. მართალია, ამ ეტაპზე ეროვნული ვალუტის ვითომ გამყარების პროცესი მიმდინარეობს, მაგრამ საკმაოდ მძიმეა 2019 წლის პერსპექტივა, როდესაც ბიუჯეტი 2,70-ზეა დაგეგმილი. რეალურად, ბიუჯეტი ივსება ეროვნული ვალუტის დევალვაციის, ინფლაციისა და საბოლოოდ კი საქართველოს მოსახლეობის გაჭირვების ხარჯზე. ამ დროს ქვეყნის ეკონომიკური გუნდი თავს იწონებს, რომ ბიუჯეტში პრობლემა არ არის, როცა ხალხის მთელი ფული გაძვირებულ პროდუქტებში იფლანგება და ცხოვრების დონე მხოლოდ და მხოლოდ უარესდება.

ჩაშლილი და შეუსრულებელი ტენდერების რაოდენობა 30-39%-ს აღწევს. ციფრები შემაშფოთებელია, მიზეზები კი - გაურკვეველი. დაბნეულნი არიან საერთაშორისო სავალუტო ფონდში. ის, რაც გაურკვეველია უცხოური ორგანიზაციისთვის, იციან ქართველმა ანალიტიკოსებმა. ჩაგდებული ტენდერების პრობლემა რამდენიმეა: შერჩევის არაკეთილსინდისიერი წესი, ნეპოტიზმი და ვადის დარღვევის შემთხვევაში დაბალი სანქციები.

აფხაზეთის ელექტროენერგიით მომარაგების საკითხი კვლავ გაურკვეველია. ოკუპირებულ რეგიონს მიაქვს იაფი დენის ლამის მთელი მარაგი და დანარჩენი საქართველო მოიხმარს ძვირ ელექტროენერგიას, რისი წილიც მომდევნო წლებში მუდმივად გაიზრდება. სეპარატისტებს ენგურჰესის მიერ გამომუშავებული დენიც არ ჰყოფნით. იმ შემთხვევაშიც კი, როცა ენგურჰესზე სარეაბილიტაციო სამუშაოები დაიწყება, საქართველოს მთავრობა აფხაზეთის დენით მომარაგებას სხვა ელექტროსადგურებიდან გააგრძელებს, რაც სრული აბსურდი და უაზრობაა.

ტრანსნაციონალური კომპანიები ადგილობრივ ბაზარზე თამბაქოს მწარმოებლებს დემპინგური ფასებით პრობლემებს უქმნიან და ბაზრიდან მათ გაძევებას ცდილობენ. სპეციალურად შემუშავებული სქემით მუშაობენ ისინი სხვადასხვა ქვეყანაში და მათ შორის საქართველოშიც.

ქართულ ბაზარზე რუსული საწვავი დომინანტია. მეზობელმა ქვეყანამ წელს, ფაქტობრივად, ჩაანაცვლა რუმინეთი, რომელიც ბოლო წლების განმავლობაში საწვავის ყველაზე მსხვილი მომწოდებელი იყო.

ნავთობპროდუქტების მსოფლიო ბაზარზე ვითარება რადიკალურად იცვლება. ქართულ კომპანიებს საწვავის გაიაფებისთვის ყველა პირობა აქვთ, მაგრამ ჯერ კიდევ არ ჩქარობენ. გამონაკლისის გარდა, იმპორტიორები ფასს არ ამცირებენ და ამბობენ, რომ მიმდინარე ტენდენციას კიდევ დააკვირდებიან. ამასობაში თითქმის ერთი თვეა, რაც უცხოურ ბაზრებზე საწვავი იაფდება და დღეის მდგომარეობით, მან 20%-იანი კლება განიცადა. კურსიც ბოლო დღეებში მყარდება და ეს მთელი ნოემბერი გაგრძელდება.

სააქციო საზოგადოება "თბილისის თამბაქო" ყველაზე მსხვილი საწარმოა საქართველოში, სადაც დაახლოებით 1500 ადამიანია დასაქმებული და ამ გზით ქვეყანას უნარჩუნებენ უზარმაზარ ინჟინრულ და ტექნოლოგიურ პოტენციალს, რომ არაფერი ვთქვათ ბიუჯეტში გადახდილ თანხაზე.

ავტოგაზი უახლოეს დღეებში 5-10 თეთრის ფარგლებში გაძვირდება, თუმცა თხევადი არის ფასი გეზს კლებისკენ აიღებს. გაზგასამართ კომპანიებში აცხადებენ, რომ დისტრიბუტორები ფასს ზრდიან, რის გამოც ისინი საწვავზე ფასების კორექტირებას გეგმავენ. მიზეზად იმპორტიორები ლარის კურსის გაუფასურებას ასახელებენ და ამბობენ, რომ არსებულ ვითარებაში ფასების შენარჩუნება შეუძლებელია.

მთავრობა ლარის კურსის გასამყარებლად სავალუტო ინტერვენციას განახორციელებს. ეს ერთადერთი საშუალებაა, რაც მმართველ პარტიას ამომრჩევლების კეთილგანწყობას დაუბრუნებს, მაგრამ რეალური შედეგის მისაღებად ლარი, სულ მცირე, 20 პუნქტით უნდა გამყარდეს, რასაც ექსპერტების ნაწილი სკეპტიკურად უყურებს. ყველაზე ოპტიმალურ შემთხვევაში, შესაძლოა, კურსი 2,65-მდე დაიყვანონ.

ლარის კურსის კატასტროფული ვარდნის გამო ამომრჩევლები გაღიზიანებული და აგრესიულები გახდნენ. მოქალაქეების ის კატეგორიაც კი, რომელიც მმართველი პარტიის მიმართ დადებითად იყო განწყობილი, ამბობს, რომ "ქართული ოცნების" მხარდაჭერილი კანდიდატის სასარგებლოდ არჩევნი გაუჭირდება. თუკი ხელისუფლებამ ლარი სასწრაფოდ არ გაამყარა 12-15 პუნქტით მაინც, მათი მარცხი გარდაუვალია.

ეროვნული ბანკის სავალუტო რეზერვი კიდევ ერთხელ შემცირდა. სად ქრება ეს თანხა, უცნობია. სპეციალისტების ვარაუდით, შესაძლოა, მას სახელმწიფო ვალის მომსახურებისთვის იყენებენ. ფაქტია, რომ ბოლო პერიოდში სებ-ს არც ერთი დოლარი არ დაუხარჯავს ეროვნული ვალუტის გასამყარებლად. მიუხედავად ამისა, რეზერვი პერმანენტულად მცირდება.

ლარის არნახულმა გაუფასურებამ პროდუქტის მორიგი გაძვირება გარდაუვალი გახადა. დისტრიბუტორები არ მალავენ, რომ უახლოეს დღეებში სურსათზე ფასი კიდევ გაიზრდება. სამომხმარებლო ბაზარზე არანაკლებ გავლენას ახდენს საწვავის გაძვირებაც, რაც ასევე მზარდია. პირველ რიგში, იმპორტული საქონლის ფასი მოიმატებს, განსაკუთრებით კი მედიკამენტების ღირებულება გაიზრდება.