„ნაციონალურ მოძრაობაში“ დაპირისპირება გრძელდება - პოლიტსაბჭოს გაფართოების გადაწყვეტილების მიუხედავად, პარტიის თავმჯდომარე ლევან ხაბეიშვილის მოწინააღმდეგეთა რიცხვი ყოველდღიურად იზრდება. მისი გადადგომის მოთხოვნას მარნეულისა და კახეთის რაიონული ორგანიზაციებიც შეუერთდნენ. ხაბეიშვილის მხარდამჭერები კი ამბობენ, რომ თავმჯდომარის წინააღმდეგ დაწყებული კამპანია უშედეგოდ დასრულდება. არსებობს თუ არა იმის ალბათობა, რომ ენმ-ში ხელახალი არჩევნები დაინიშნოს და ვინ შეიძლება ხაბეიშვილის შემცვლელად მოიაზრებოდეს?

ხუთშაბათს სომხეთისა და აზერბაიჯანის საზღვარზე ორი ქვეყნის სახელმაიფო საზღვრის დელიმიტაცია-დემარკაციის კომისიების წარმომადგენელთა შეხვედრა გაიმართა. ანალიტიკოსთა შეფასებით, ამ პროცესის დასრულების შემდეგ სამხრეთ კავკასიაში ერთ დიდი და ხანგრძლივ კონფლიქტს ფორმალურადაც დაესმება წერილი და რეგიონში ახალი გეოპოლიტიკური რეალობა შეიქმნება.

ევროკომისიის 9 პუნქტთან დაკავშირებული ხელისუფლების სამოქმედო გეგმის გამოქვეყნება ჭიანურდება. გასულ კვირას მმართველი პარტიის თავჯდომარე ირაკლი კობახიძემ აღნიშნა, რომ გეგმა საბოლოო სახეს 27 ნოემბრისთვის მიიღებდა, თუმცა, როგორც 30 ნოემბერს პარლამენტის თავმდჯომარე შალვა პაპუაშვილმა განაცხადა, გასაჯაროების პრეროგატივა მხოლოდ უწყებათაშორისი კომისიას აქვს, დოკუმენტი კი ევროკომისიასთანაა შეთანხმებული. ანალიტიკოსი ზაალ ანჯაფარიძე აცხადებს, რომ ამ გეგმაში საქართველოს ხელისუფლებამ, შესაძლოა, საკუთარი დათქმებიც შეიტანოს.

პატიმრობაში მყოფი ექსპრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი ბოლო დროს პრაქტიკულად ღიად აცხადებს, რომ პოლიტიკურ პროცესებში ჩართვას სურს. ენმ-ში მწვავე კრიზისის მოგვარების მცდელობისას მან პარტია საკუთარი თავი პოლიტსაბჭოს ხელმძღვანელადაც შესთავაზა. გარდა ამისა, „ნაციონალურ მოძრაობაში" არ გამორიცხავენ, 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნებისათვის მათი პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატი სააკაშვილი იყოს. თუმცა, ამ ყველაფერში ექსპრეზიდენტს საქართველოს მოქალაქეობის არქონა უშლის ხელს.

ყირგიზეთი ტრანსკასპიურ დერეფანში ჩაერთო, რაც გადაზიდვების მაჩვენებლებზე დადებით გავლენას მოახდენს. ბოლო პერიოდში საქართველოსა და შუა აზიურ ქვეყანას შორის სავაჭრო კავშირები ისედაც საკმაოდ გააქტიურებულია და ამას მოწმობს ავტომობილების რეექსპორტში გაზრდილი მაჩვენებელი, რითაც ყირგიზეთი უკვე ყაზეხეთსაც კი უსწრებს. ამ ეტაპზე ზოგადად შუა აზიურ სახელმწიფოებთან თანამშრომლობას შესაძლოა, გარკვეული გამოწვევა დაუდგეს პოლიტიკურ ასპექტში, ვინაიდან შემდეგი ორი წელი საქართველოში არჩევნებია. მიუხედავად იმისა, რომ არჩევნები საქართველოსთვის ყოველთვის შიდაპოლიტიკური დაძაბულობით ხასიათდება, სპეციალისტები ამ ფაქტორს მაინც გამორიცხავენ და აცხადებენ, რომ შუა დერეფანში საქართველოს როლის გააქტიურებას წინ ვერაფერი აღუდგება.

ენმ-ს 29 ნოემბრის შეკრებიდან ცნობილი გახდა, რომ პარტია დეკემბერში ყრილობას გეგმავს, პოლიტსაბჭოს კი ოცი წევრი დაემატა, გაფართოებულ შემადგელობაში განიხილებიან ის პირები, „რომლებიც მიხეილ სააკაშვილის მანიფესტის სულისკვეთებას იზიარებენ". ახალ წევრებს შორის არიან ისინიც, რომლებიც ირიცხებოდნენ ნიკა მელიას ხელმძღვანელობის დროს ამავე რგოლში.

საქართველოს ეროვნულ ბანკმა ახალი ცვლილებები დაამტკიცა, რომელიც კომერციული ბანკებისთვისაა განსაზღვრული. სებ-ის გადაწყვეტილებით კონტრციკლური ბუფერის დაგროვება ეტაპობრივად მოხდება, ხოლო მინიმალური სარეზერვო მოთხოვნების ნორმის ზედა ზღვარი 25%-დან 20%-მდე მცირდება. ეროვნული ბანკის ნაბიჯს სფეროს სპეციალისტები მიესალებიან და აცხადებენ, რომ გადაწყვეტილება საბანკო სისტემაზე წნეხს მნიშვნელოვნად შეამსუბუქებს.

„ათი წელია უკვე გამოცდები მოხსნილია და უკვე ათი წელია ბავშვები სკოლაში აღარ დადიან. მთელი თაობები წამოვიდა, უკვე საკუთარ გვარს და სახელს ვეღარ წერენ და ორჯერ ორი არ იციან, სხვა საგნებზე ხომ ზედმეტია საუბარი. ხარისხი განულებულია," - აცხადებს განათლების დარგის ექსპერტი მანანა ნიკოლაიშვილი. მისი თქმით, სკოლებში მეთერთმეტე-მეთორმეტე კლასებში ბავშვები გაკვეთილებს თითქმის არ ესწრებიან, რისი მიზეზიც არის დროში გაწელილი პროგრამა და ის, რომ სკოლებში კლასიდან კლასში გადასაყვანი და საატესტატო გამოცდები გაუქმებულია.

ფრონტზე არსებული ჩიხური სიტუაციის გამო როგორც უკრაინულ, ისევე დასავლურ პოლიტიკურ წრეებში სულ უფრო გახშირდა საუბრები პუტინთან გარკვეული შეთანხმების მიღწევაზე, რაც ტერიტორიის ნაწილის დათმობას გულისხმობს. თავიდან უკრაინელებს ამის გაგონება არ სურდათ, თუმცა მას შემდეგ, რაც ზაფხულის დიდი კონტრშეტევა ჩავარდა, ამაზე საუბარი კიევშიც დაიწყეს. მიუხედავად ამისა, საგარეო საქმეთა მინისტრმა დმიტრო კულებამ ახლახან თქვა, რომ ამ ომის ერთადერთი შედეგი უკრაინის მიერ ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე კონტროლის დაბრუნება იქნება.

ლევან ხაბეიშვილის გადადგომის მოთხოვნისა და მწვავე დაპირისპირების ფონზე, ენმ პოლიტსაბჭოს გაფართოებას აანონსებს. სხდომის დასრულების შემდეგ ცნობილი უნდა გახდეს საბჭოს შემადგენლობა. მოქმედი მენეჯმენტი მასთან დაპირისპირებულ ჯგუფებს სთავაზობს, ხელი მოაწერონ სააკაშვილის მანიფესტს.    

მას შემდეგ, რაც ევროკომისიამ საქართველოს კანდიდატობაზე დადებითი რეკომენდაცია გასცა, საბოლოო სიტყვა ევროპულ საბჭოზეა, რომელიც წევრი ქვეყნების ლიდერების ფორუმს წარმოადგენს. მან კონსენსუსით უნდა მიიღოს გადაწყვეტილება და თუ ერთი წევრი მაინც წინააღმდეგია, საქართველო სტატუსს ვერ მიიღებს. როგორც „ოცნებაში" აცხადებენ, ყველა ქვეყნის თანხმობა მიღებული აქვთ.

გახარიას პოლიტიკური ჯგუფისგან და „ლელოსგან" ბევრჯერ ითქვა, რომ გარკვეულ პარტიებთან ალიანსში ყოფნა მათთვის პრინციპულად მიუღებელია, თუმცა მიუხედავად ამისა, ოპოზიციაში კვლავ ისმის განცხადებები, რომ ყველა ძალა, „ვისაც რეალურად უნდა ხელისუფლების შეცვლა, მრგვალი მაგიდის ირგვლივ უნდა დასხდეს". ანალიტიკოსი რამაზ საყვარელიძე „რეზონანსთან" აცხადებს, რომ 2020 წლის არჩევების შედეგმა აჩვენა, რომ ერთობის იდეამ ოპოზიციის გამარჯვების პრეცედენტი არ შექმნა, ამიტომაც ახლაც მათი მხრიდან წყლის ნაყვა გამოდის.